| Bulgarian |
| has gloss | bul: Мониторите са вид тежкобронирани военни кораби, популярен през 19 век. Понякога биват наричани и "плаващи батареи", тъй като са предназначени за артилерийска поддръжка на наземни боеве и обстрел на брегови съоръжения и имат ниски мореходни качества. Наричат се така по името на един от първите от този тип - американския боен кораб „Монитор“. |
| lexicalization | bul: Монитор |
| Czech |
| has gloss | ces: Typ válečných lodí monitor vychází z prvního exempláře USS Monitor (1862). Hlavním společným rysem těchto bezplachetních lodí je umístění děla v otočné věži. Postupně se počet věží rozšiřoval. Ke střelbě tedy již nebylo nutno manévrovat celou lodí. Původně byl k pohonu užíván parní stroj, postupně nahrazený dieselovými motory, až k současným plynovým turbínám. |
| lexicalization | ces: Monitor |
| German |
| has gloss | deu: Ein Monitor war ein Kriegsschiffstyp, der für den Einsatz in seichten Küstengewässern und auf Flüssen konzipiert war. Zentrales Bauteil war ein vollständig drehbarer Geschützturm, der ein niedriges Freibord und ein von weiteren Aufbauten freies Deck erforderte. Dies gab den Schiffen dieses Typs ein unverwechselbares Aussehen. |
| lexicalization | deu: Monitor |
| Esperanto |
| has gloss | epo: Monitoro estas tipo de batalŝipo uzita de kelkaj mararmeoj dum la periodo de 1860 ĝis la Dua Mondmilito. La monitoroj de la 19-a jarcento estis kirasitaj batalŝipoj kun tureto, inspiritaj de la USS Monitor, usona ŝipo desegnita de John Ericsson (1803-1889), kiu agis dum la usona interna milito kaj do estis la unua monitoro de la mondo. Poste la termino monitoro servis kiel ĝenerala nomo por ia ajn ŝipo kun tureto. En la 20-a jarcento, la termino monitoro estis revivita por nomi kirasitajn bombopafilajn ŝipojn planitajn por malprofundaj zonoj, speciale tiuj de la Brita Reala Mararmeo. |
| lexicalization | epo: monitoro |
| Basque |
| has gloss | eus: Monitorra ibaietan eta kostaldeetan bonbardatze-lanak burutzeko gerraontzi korazatua da. Orokorrean ontzi txikia da, baina bere neurrirako oso artilleria astuna eramaten du. Lehen kanoi-dorreak itsasontzi hauetan ezarri ziren. Gerraontzi hauen izena AEBetako USS Monitor itsasontzitik dator, 1862an Ameriketako Estatu Batuetako Gerra Zibilerako uretaratu zutena. Bigarren Mundu Gerran jokatu eta gero, desagertuz joan dira itsas-armada guztietatik. |
| lexicalization | eus: monitor |
| Finnish |
| has gloss | fin: Monitorialus on panssarilaivan varhaistyyppi, jonka elinkaari ulottui Yhdysvaltojen sisällissodasta toiseen maailmansotaan. |
| lexicalization | fin: Monitorialus |
| French |
| has gloss | fra: Le monitor est un type de petit cuirassé, bas sur leau et se déplaçant lentement et disposant de canons lourds, disproportionnés par rapport à la taille du navire. Ce type de navire apparu aux États-Unis durant la guerre de Sécession. Il doit son nom à lUSS Monitor, premier du genre mis en service en 1861 et restera en faveur, principalement aux États-Unis, jusqu'en 1900. Il reparut en 1915 et 1942, lors des deux guerres mondiales, principalement dans la flotte britannique. |
| lexicalization | fra: Monitor |
| Hungarian |
| has gloss | hun: A folyami hadihajók kis merülésű, folyami harcra alkalmazott hadihajók. Felosztásuk: folyami monitor, páncélos naszád, ágyúnaszád, őrnaszád, aknatelepítő, aknamentesítő naszád, deszanthajók, valamint segédszolgálatot ellátó és különleges folyami hadihajók (vontató- tolóhajók, tűzoltóhajók, műhelyhajók stb.) |
| lexicalization | hun: folyami hadihajó |
| Italian |
| has gloss | ita: Il Monitore era una speciale nave corazzata, adatta ad azioni nei fiumi o contro costa, ma assolutamente inadatta per velocità e qualità nautiche come unità di squadra. |
| lexicalization | ita: Monitore |
| Japanese |
| has gloss | jpn: モニター艦（モニターかん）あるいはモニターとは軍艦の一種で、比較的小型で低乾舷の船体に、相対的に大口径の主砲を砲塔式に搭載したものを指す。基本設計に着目した分類であるため、性能や用途は艦によって異なる。モニターの語は、最初期の例である南北戦争時のアメリカ軍艦モニター(USS Monitor)の艦名に由来する。広義の砲艦の一種に含まれる。 |
| lexicalization | jpn: モニター艦 |
| Norwegian |
| has gloss | nor: Monitorer var en skipstype som vokste fram etter den amerikanske borgerkrigen, hvor monitoren USS «Monitor» (som altså gav navn til skipstypen) viste sitt potensiale under slaget på Hampton Roads i 1862. Begrepet «monitor» ble etterhvert tatt i bruk som et generelt begrep for alle krigsskip med tung bestykning i tårn, med forholdsvis dårlig sjødyktighet på åpent hav som ikke stakk særlig dypt i vannet. Monitorene ble benyttet til kystforsvar og bombardement, som benyttelse i lukket farvann fra 1860-årene til slutten av den andre verdenskrigen. De ble også benyttet, i USA, som elvekrigsfartøyer under Vietnamkrigen: dette var små fartøyer med pansrede kanontårn deployert i de sørvietnamesiske elvene, blant annet Mekongdeltaet. Noen av de tyngste stykker innenfor skipsartilleri var plassert på monitorer som de britiske HMS «General Wolfe» og HMS «Lord Clive» som i 1918 fikk montert en 18-tommer (457 mm kaliber) kanon i et fast kanontårn på akterskipet. |
| lexicalization | nor: Monitorer |
| lexicalization | nor: monitor |
| Polish |
| has gloss | pol: Monitor - klasa ciężkich przybrzeżnych okrętów artyleryjskich, przeznaczonych do ostrzeliwania celów i umocnień na brzegu, zwalczania artylerii nadbrzeżnej i wsparcia desantu. |
| lexicalization | pol: monitor |
| Portuguese |
| has gloss | por: Monitor encouraçado, ou simplesmente Monitor, foram navios de bordo baixo, sem mastros, com propulsão a vapor, fortemente blindados, geralmente com um ou duas torres giratórias dotadas de canhões de grosso calibre. |
| lexicalization | por: Monitor Encouraçado |
| Russian |
| has gloss | rus: Монито́р — тип низкобортного броненосного артиллерийского корабля, преимущественно прибрежного действия. |
| lexicalization | rus: монитор |
| Castilian |
| has gloss | spa: Un monitor era un tipo de barco de guerra blindado caracterizado por tener una pequeña plataforma rotatoria que contenía, cuanto menos, una pieza de artillería. Esta embarcación era muy útil para realizar operaciones militares fluviales y/o costeras. En el siglo XX, el monitor adoptó, según el medio acuático en que se desempeñaba, diferentes tamaños para tener un uso óptimo, hasta que fue reemplazado por el avión, que era más efectivo en la defensa de la costa. |
| lexicalization | spa: Monitores |
| lexicalization | spa: Monitor |
| Swedish |
| has gloss | swe: Monitor är en typ av pansrat örlogsfartyg med lågt fribord och rörligt kanontorn som infördes under 1860- och 1870-talen i ett flertal flottor, även bland den svenska. Monitorerna erhöll sitt namn efter det först byggda fartyget av detta slag, nämligen som konstruerades av John Ericsson för nordstaterna i Amerika i mars 1862. Fartygen fungerade närmast som flytande artilleriplattformar. |
| lexicalization | swe: monitor |
| Turkish |
| lexicalization | tur: Monitörler |
| Ukrainian |
| has gloss | ukr: Монітор — тип низкобортного броненосного артилерійського корабля, переважно прибережної дії. |
| lexicalization | ukr: монітор |
